Amino Axit thiết yếu là gì? Tại sao dân gym cần phải biết về nó?

Khi đi tập ai cũng được biết rằng protein là chất cực kỳ quan trọng đối với cơ bắp. Tuy nhiên, protein được tổng hợp từ đâu và như thế nào thì không phải ai cũng biết. Nhân vật chính cho quá trình này không ai khác ngoài Axit amin. Vậy những Amino Axit thiết yếu là gì và vai trò đối với dân tập gym chúng ta? Hãy cùng CSGYMER tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!

1. Đầu tiên chúng ta cần biết Axit amin là gì?

Axit amin (hay còn gọi là amino axit), là tổng hợp của các chất gồm nitơ, cacbon, hydro và oxy.

Chúng là một nguyên liệu để tổng hợp nên các protein trong cơ thể. Các axit amin sắp xếp khác nhau trong chuỗi polypeptid quy định các protein khác nhau. Bạn có thể hình dung Protein như một chuỗi các hạt với nhiều hình dáng khác nhau, mỗi hạt là một axit amin.

Khi ăn các thức ăn giàu protein như thịt, cá, trứng, sữa… thì các protein này sẽ được hệ tiêu hoá phân huỷ thành các phân tử Amino axit và được cơ thể sử dụng cho nhiều chức năng khác nhau.

2. Vậy Amino Axit thiết yếu là gì?

Như định nghĩa ở trên, các bạn cũng có thể hiểu rằng axit amin quan trọng như thế nào cho sự sống chúng ta.

Cơ thể chúng ta phải tự sản xuất ra các protein của mình bằng cách chọn những axit amin cần thiết từ thực phẩm và kết hợp chúng lại theo trình tự nhất định. Đó được gọi là quá trình tổng hợp protein của cơ thể.

Tuy nhiên, trong 22 axit amin tổng hợp nên các loại protein cho cơ thể thì có 9 axit amin cơ thể không tự tổng hợp được mà bắt buộc phải được cung cấp từ thực phẩm bên ngoài. Chúng được gọi là những axit amin thiết yếu.

Những Axit amin thiết yếu này không hẳn là quan trọng hơn các axit amin khác, chúng chủ yếu là do không thể tự tổng hợp được mà phải được cung cấp mà thôi. Điển hình như Arginine tuy là một axit amin không thiết yếu nhưng chúng sẽ trở thành thiết yếu cần phải bổ sung khi bạn đang chống chọi với bệnh ung thư chẳng hạn.

3. Danh sách 9 Amino Axit thiết yếu cần bổ sung

3.1. L-Leucine

Là 1 trong 3 anh em nhà BCAA và cũng là nhân vật quan trọng nhất đối với cơ bắp. Chúng giúp tăng cường tổng hợp Protein cũng như là kích hoạt mTORC1. Đây là loại amino axit thiết yếu được nhắc đến nhiều nhất.

3.2. L-Lysine

Đây là chất giúp sửa chữa và phát triển các mô và khả năng hấp thụ dinh dưỡng. Nó cũng giúp điều chỉnh lượng đường trong máu, kích thích chữa lành vết thương, tạo ra kháng thể và điều tiết hormone. Ngoài ra, nó còn có thể tham gia vào sản xuất collagen và elastin.

3.3. L-Valine

Cũng là thành viên của BCAA, nó thúc đẩy tăng trưởng cơ bắp và sữa chữa các mô.

3.4. L-Isoleucine

Nhân vật cuối cùng của bộ ba BCAA. Nó liên quan đến sự tổng hợp hemoglobin và điều hoà lượng đường trong máu cũng như mức năng lượng.

3.5. L-Threonine

Threonine là một phần chính của các protein cấu trúc như collagen và elastin. Đồng thời cũng là thành phần quan trọng của da và mô liên kết. Nó cũng đóng một vai trò trong chuyển hoá chất béo và chức năng miễn dịch.

3.6. L-Phenylalanine

Đóng vai trò trong sự tổng hợp các Axit amin, nó cũng là tiền thân của các chất kích thích như là dopamine, epinephrine, norepiphrine. Nó có vai trò không thể thiếu trong cấu trúc và chức năng của protein, enzym và sản xuất các loại axit amin khác.

3.7. L-Methionine

Methionine đóng một vai trò quan trọng trong quá trình trao đổi chất và giải độc. Nó cũng cần thiết cho sự phát triển của mô và sự hấp thu kẽm và selen, các khoáng chất quan trọng đối với sức khoẻ của bạn.

3.8. L-Histidine

Histidine được sử dụng để sản xuất histamin, một chất dẫn truyền thần kinh quan trọng đối với phản ứng miễn dịch, tiêu hoá, chức năng tình dục và các chu kỳ ngủ-thức. Điều quan trọng để duy trì vỏ myelin – một hàng rào bảo vệ bao quanh các tế bào thần kinh của bạn. Không nhận đủ Histidine cũng có thể làm cho cơ thể bạn dễ bị nhiễm virus AIDS hơn.

3.9. L-Trytophan

Mặc dù thường liên quan đến gây buồn ngủ, tryptophan có nhiều chức năng khác. Nó cần thiết để duy trì sự cân bằng nitơ thích hợp và là tiền thân của serotonin, một chất dẫn truyền thần kinh điều chỉnh sự thèm ăn, giấc ngủ và tâm trạng của bạn.

Như các bạn thấy đó, 9 loại axit amin thiết yếu kể trên không những hỗ trợ rất nhiều cho việc tập luyện và xây dựng cơ bắp mà còn đóng nhiều vai trò quan trọng cho các hoạt động sống của cơ thể.

Việc thiếu hụt 1 trong số chúng sẽ tác động tiêu cực rất lớn lên hệ thần kinh, sinh sản, miễn dịch và tiêu hoá.

4. Vậy những Amino Axit thiết yếu có ở đâu trong tự nhiên?

• Isoleucine có nhiều trong thịt gà, cá, hạnh nhân, hạt điều, trứng, gan, đậu lăng và thịt bò.
• Leucine có nhiều trong đậu tương, đậu lăng, lòng đỏ trứng, hạnh nhân, cá, lạc, tôm
• Lysine có nhiều trong phô mai, khoai tây, sữa, trứng, thịt đỏ, các sản phẩm men.
• Methionine có nhiều trong thịt, cá, đậu đỗ tươi, trứng, đậu lăng, hành, sữa chua, các loại hạt
• Phenylalanine có nhiều trong sữa, hạnh nhân, bơ, lạc, các hạt vừng.
• Threonine có nhiều trong thịt, cá, trứng.
• Trytophan có nhiều trong chuối, đậu phộng, hạt sen, gạo, thịt gà tây, bí đỏ (bí đỏ chứa một lượng tryptophan rất dồi dào)
• Valine có nhiều trong sữa, thịt, ngũ cốc, nấm, đậu tương và lạc
• Histidine có nhiều trong thịt, sữa, cá, gạo, bột mì.

Như các bạn thấy, đa số các axit amin thiết yếu có nguồn gốc từ động vật.

Mặc dù có lượng giá trị các axit amin thiết yếu rất nhỏ và không cao bằng động vật, nhưng hầu như các thực phẩm đến từ thực vật đều chứa đủ các axit amin mà cơ thể bạn cần. Vì thế, nếu bạn là người ăn thuần chay hoặc thậm chí không ăn chay, bạn vẫn nên tham khảo bài viết này để biết đâu là những món chay chứa nhiều axit amin thiết yếu nhé!

Ngoài ra, nếu như có điều kiện, bạn có thể đầu tư các TPBS axit amin. Những loại như BCAA hoặc EAAs đều tối ưu khả năng tổng hợp Protein rất tốt.

Kết luận

Tóm lại, cơ thể chúng ta cần đến 22 loại axit amin khác nhau. Từ đó, mới có thể duy trì và phát triển mọi hoạt động sống trong cơ thể. Tuy nhiên, trong đó có 9 loại axit amin mà cơ thể không tự tổng hợp được. Do đó, chúng ta cần phải bổ sung từ bên ngoài.

Đối với người bình thường, axit amin đã có vai trò quan trọng bậc nhất rồi thì với người tập luyện thể thao nói chung hay thể hình nói riêng, các axit amin thiết yếu này cần phải nói là vô cùng cần thiết nếu như bạn không muốn tập quanh năm suốt tháng vẫn không thể tăng cơ được.

Các axit amin có thể được nạp thông qua các thực phẩm đến từ tự nhiên. Ngoài ra, nếu bạn có điều kiện thì cũng có thể mua các loại TPBS để tiết kiệm thời gian.

Tuy nhiên, như phương châm CSGYMER vẫn thường hay nói, cho dù bạn có trang bị thực phẩm bổ sung đầy đủ như thế nào nhưng macro ăn uống của bản thân vẫn không chuẩn thì kết quả vẫn bằng 0 nhé!

Vì thế, quan trọng nhất vẫn nên tính toán và lên kế hoạch ăn uống cho mình thật bài bản. Sau đó hẳn tính đến việc bổ sung những chất còn thiếu.

Hy vọng qua bài viết này bạn đã có thêm cho mình một kiến thức mới. Từ đó, bổ trợ cho việc tập luyện và bảo vệ sức khoẻ bản thân cùng những người thân yêu.

Chúc bạn có nhiều sức khoẻ và niềm vui trong cuộc sống!